گزارش جلسه نقد و بررسی کتاب «خانه لهستانی‌ها» اثر مرجان شیرمحمدی
چهل و دومین جلسه باشگاه کتابخوانی انجمن ادبی بخوان با ما در یک عصر تابستانی گرم، در تاریخ ۲۱ مرداد ماه ۱۴۰۲، در خانه‌باغ فرهنگ و هنر، (پارک نبوت٬ بلوار نبوت٬ کرج) برگزار شد. در این جلسه، جمعی از اعضای باشگاه کتابخوانی بخوان با ما و علاقه‌مندان به کتاب گرد هم جمع شدند و به نقد و بررسی کتاب «خانه لهستانی‌ها» اثر «مرجان شیرمحمدی» پرداختند.
ابتدا، مهسا خراسانی، طبق روال قبلی جلسات، به معرفی نویسنده کتاب پرداخت: «مرجان شیرمحمدی هنرپیشه، نویسنده و طراح لباس سینما و تلویزیون است. او نقاشی را زیر نظر آیدین آغداشلو و بازیگری را در مدرسه تئاتر حمید سمندریان آموخت. وی در سال ۱۳۷۵ وارد عرصه بازیگری شد.
شیرمحمدی تا کنون پنج کتاب منتشر کرده است که عبارتند از:
– بعد از آن شب (مجموعه داستان)، برنده جایزه هوشنگ گلشیری
– یک جای امن (مجموعه داستان)، برنده جایزه هوشنگ گلشیری
– این یک فصل دیگر است (رمان)
– آذر، شهدخت، پرویز و دیگران (رمان)
– خانه لهستانی‌ها (رمان)
تا کنون دو فیلم سینمایی بلند از داستان‌های او ساخته شده است. فیلم «دیشب باباتو دیدم، آیدا» به کارگردانی رسول صدرعاملی که با اقتباس از داستان «بابای نورا» ساخته شده است و نیز فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» که با اقتباس از کتابی با همین نام و به کارگردانی بهروز افخمی ساخته شده است. مرجان شیرمحمدی در این فیلم در نقش آذر ظاهر شده است.
شیرمحمدی در شش فیلم سینمایی و چند فیلم تلویزیونی هم ایفای نقش کرده است. همچنین، خانه فرهنگ‌های جهان در کشور آلمان از این نویسنده تجلیل کرده و یکی از داستان‌های او به زبان آلمانی ترجمه شده است.»
بعد از این معرفی کوتاه، خراسانی خلاصه داستان خانه لهستانی‌ها را برای حضار تعریف و بخش‌هایی از کتاب را قرائت کرد. سپس نوبت به ارائه تحلیلی کوتاه از کتاب رسید. خراسانی گفت: « راوی این داستان پسری ده ساله است به نام سهراب. پسر بچه‌ای که خیلی بیشتر از سن خود فهم و درک دارد و دیدی تیزبین و موشکافانه نسبت به وقایع اطراف و شخصیت انسان‌های دوروبرش دارد. داستان در یک خانه قدیمی، در جنوب تهران و در زمان پهلوی دوم رخ می‌دهد. چند خانواده کم‌بضاعت در خانه‌ای که به خانه لهستانی‌ها معروف است زندگی می‌کنند. روابط، احساسات و زندگی این عده دستمایه نوشتن این رمان کوتاه شده است. خانه لهستانی‌ها در زمان پناهنده شدن لهستانی‌هایی که از ظلم و ستم روس‌ها به ایران پناه آورده بودند توسط یک مهندس آلمانی ساخته شد و مدت‌ها ملجا و پناهگاه لهستانی‌های فراری بود. اما بعدها، این پناهندگان – به‌جز یک بانوی سالمند که مادام صدایش می‌کنند – از این خانه رفتند و خانواده‌های ایرانی در آن سکنی گزیدند. داستان کتاب هم در همین زمان اتفاق می‌افتد و سرنوشت این افراد را در برهه کوتاهی بیان می‌کند.»
سپس، حاضران در جلسه به ارائه دیدگاه‌های خود پرداختند و شخصیت‌ها و داستان این کتاب را از دیدگاه خود تحلیل و بررسی کردند.
این جلسه در ساعت ۱۹ به پایان رسید.
دربارهی نویسنده:
شیرمحمدی، بازیگر، طراح صحنه و طراح لباس سینما ، تلویزیون و نویسنده متولد تهران است. مرجان شیرمحمدی نخستین بار در سینما حضور یافته و سال ۱۳۷۶ در فیلم مرسدس به کارگردانی مسعود کیمیایی بازی کرده است. او در سال ۱۳۸۷ دوره پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در آثار مهمی بازی کرده است.
دربارهی کتاب:
کتاب خانه‌ی لهستانی‌ها نوشته‌ی مرجان شیرمحمدی، داستان زندگی آدم‌هایی است که در خانه‌ای بزرگ در جنوب تهران زندگی می‌کنند، خانه‌ای قدیمی که قصه‌ها و رازهایی را در خود نهفته است.
کتاب خانه‌ی لهستانی‌ها داستان سه نسل از انسان‌های متفاوت در عصر پهلوی دوم را بازگو می‌کند. در این خانه هر کس اتاقی اجاره‌ای دارد، عنصر “نداشتن” گره خورده با گذشته‌ای ترسناک که گاهی باعث رقم خوردن داستان‌های مخوفی می‌شود. داستان خواهرانی سال‌خورده، یا زنی که او را تنها گذاشته‌اند و توسط پسربچه‌ای 10 ساله بازگو می‌شوند.
خانه لهستانی‌ها پر از قسمت‌های احساسی و قابل درک است که در آن‌ها ردپای ترس از رها شدن در دل مردم شهر ملموس می‌باشد و تمرکز آن بیشتر بر روی دنیای زنان، داستان گذشته، دلواپسی‌ها، ترس‌ها و نحوه تصمیم‌گیری آن‌هاست که با لحنی دل‌نشین و ساده از زبان پسربچه‌ای گفته می‌شود که گاهی دنیایش با دنیای زنان مخالف است و گاهی هم تحت تأثیر دنیای آن‌ها قرار می‌گیرد. قصهای از زن‌هایی که این خانه دنیای شخصیشان است و اگر کسی به این دنیا تجاوز کند سرنوشت خوبی نخواهد داشت.
No Comments