گزارش نقد “سمفونی مردگان”
انجمن صنفی مترجمان استان البرز در تاریخ 22 آذر با نقد موشکافانه سرکار خانم فائزه صادقی وهمراهی جمعی از دوستداران کتاب، اقدام به برگزاری جلسه نقد و بررسی رمان “سمفونی مردگان” اثر عباس معروفی نمود.
عباس معروفی این رمان را بین سالهای 63 تا 68 نوشته است. این اثر در سال 2001 برنده جایزه بنیاد انتشارات ادبی فلسفی سورکامپ شده است. هفته نامه دی ولت سوییس در مورد رمان سمفونی مردگان اینچنین نوشته است : “قبل از هرچیز باید گفت سمفونی مردگان یک شاهکار است.”
معروفی میگوید: از سال 64 بود که نام کتاب را سمفونی مردگان گذاشتم. چون همان موقع هم که این را مینوشتم به فرم سمفونی نوشته میشد. یعنی شخصیتها در ذهن من سازبندی شدهاند. میدانم کدام یک از شخصیتها ویولون است کدام ساز بادی می نوازد و کدام طبل. منطق از کل به جزء رسیدن. در همان موومان یکم تقریبا تمام قصه گفته میشود درست مثل یک سمفونی.
فضای داستان سمفونی مردگان بسیارسرد، خشن وغمانگیز است. این رمان سالهای 1313 تا 1355 اردبیل را به تصویر میکشد که با نگاهی به تاریخ در میابیم اردیبل در این سالها از ارزش سیاسی زیادی برخوردار بوده است. معروفی می گوید: ” اردبیل سر ایران است”، اودر کتابش نه تنها اردبیل، بلکه فضای کلی سیاسی ایران را در داستان به تصویر کشیده است.
معروفی با طراحی شخصیت های داستان، سنت و مدرنیته را در تقابل با هم قرار داده است. ساعتها که در تمامی داستان از کار افتاده ،هشداری است مبنی بر اینکه ما همه خواهیم مرد. از دیگر تحلیل ها که می توان از این رمان نمود و معروفی با آوردن آیهای از قرآن در ابتدای این کتاب به آن اشاره کرده است سنت برادرکشی و پشیمانی بعد از آن است.
در سمفونی مردگان زن زمانی هویت پیدا میکند که مادر میشود و معروفی به خوبی آن را با خلق شخصیتهای مادر و آیدا در داستان به خوانندگان منتقل میکند. زن در داستان قربانی جوامع مردسالار است در حالی که با این تفکر مرد و زن هردو آسیب می بینند.
عباس معروفی با نقد امانیسم و اکسپرسیونیسم به خوبی خوانندگان را در این داستان با خود همراه نموده است.
تهیه و تنظیم گزارش: مهدی ادیب
No Comments